Nachtangst, vanaf het moment dat ik weet dat I. hieraan lijdt (en inmiddels geleden heeft, pff), wil ik niets liever dan mijn verhaal in een persoonlijk blog opstellen. Maar omdat ik het toch wel lastig vind om te bepalen wat deelbaar is en wat niet, stelde ik dit steeds uit. Schrijven over een slaapprobleem is immers best persoonlijk. Pas na anderhalf jaar heb ik de knoop doorgehakt en voor jullie mijn persoonlijke ervaringen met dit slaapprobleem op papier gezet. Omdat ik niet alleen op een stukje begrip hoop, maar ook vooral andere ouders wil informeren.
Afbeelding via Shutterstock.
Slapende baby
Al vanaf het moment dat I. er is, heb ik het hele slapen en doorslapen maar gewoon op me af laten komen. Voor je moeder/ouder bent, word je immers toch overladen met verhalen (en feiten?) over kinderen die tot hun x-aantal jaar niet of niet voldoende doorslapen en hopen dat jouw kind het tegenovergestelde doet, had wat mij betreft geen zin. Dat I. na een week of acht ineens wél tot half negen ’s ochtends doorsliep en dus op een nachtvoeding minder hoefde te teren, vond ik dan ook echt een cadeautje. (Maar ook niet meer of minder dan dat.)
Tot ongeveer de zesde maand vormde het (door)slapen dan ook geen probleem. Ja, hij werd natuurlijk wel eens boos of huilend wakker, maar na de komst van het ledikantje en meer ruimte, waren ook die zorgen snel voorbij.
Huilen
Ik gok dat na ongeveer een halfjaar het slaapgedrag van I. begon te veranderen en ik (of mijn moeder) er steeds langer mee bezig was om ‘m voor de avond in slaap te krijgen. Op zich geen ramp, want vergeleken met een baby neemt een kind van zes maanden veel meer waar en heeft het ook veel meer te verwerken. Wie er in of uit de kamer stapt bijvoorbeeld en dat het in zo’n groot ledikantje toch wel eenzaam is. In de eerste instantie weet ik de onrust dus gewoon aan z’n levensfase en het verwerken van de dag.
Tot elke nacht met steeds meer gejammer en verdriet gepaard ging en het een gewoonte werd om twee tot vijf keer uit bed te stappen. En zo veranderden mijn nachten met een verdrietig kindje in nachten met een overstuur, hysterisch en bovenal.. wakker kind dat in z’n bedje stond.
Nachtangst
Nachtangst, ook wel pavor nocturnes genoemd, is een slaapprobleem waarbij kinderen (vaak tussen de twee en vijf jaar) moeite hebben met een soepele overgang van de lichte naar diepere slaapfase. Deze slaapfases duren gemiddeld anderhalf uur en dat betekent dat een kind dat aan nachtangst lijdt ook op vaste momenten weer ‘wakker wordt’. (Dit plaats ik bewust tussen haakjes, want anders dan bij een nachtmerrie, wordt een kind bij nachtangst niet wakker en herinnert het zich de volgende dag niet meer dat het overstuur is geweest.)
Omdat kinderen die aan nachtangst lijden op het eerste gezicht dus wakker lijken te zijn, duurt het vaak even voor je als ouder doorhebt dat je met nachtangst te maken hebt. Ook hier gingen er weken en zo niet maanden voorbij voordat we begrepen wat er aan de hand kon zijn. Want hoewel I. daar midden in de nacht in zijn bedje stond te jammeren én zijn oogjes open had en vaak om mamma riep, bleek hij in feite gewoon te slapen.
Symptomen van nachtangst
- Schreeuwen
- Huilen (heel hard)
- Overstuur
- Verward
- Ogen open (maar niet kijken)
- Zweterig
- Druk bewegen, schoppen, slaan, wegduwen (eigen ervaring)
Heel. Erg. Slopend.
Het gedrag dat ik hierboven beschreven heb, herhaalde zich dus om de anderhalf tot twee uur. Absoluut killing voor je nachtrust en functioneren en al helemaal als je dit in je uppie voor je kiezen krijgt. Daarom reed ik na de absolute horrornachten dan ook vaak om zeven uur ’s ochtends al door de stad met I. om bij mijn moeder bij te kunnen tanken.
Dat je een overstuur en zogenaamd wakker kind eigenlijk zo min mogelijk aan moet raken en dus vooral niet moet troosten, begrepen we ook pas veel later. Die aanrakingen zorgden namelijk alleen maar voor meer frustratie en gejammer en bereikten precies het tegenovergestelde effect. Vergelijkbaar met het gegeven dat je slaapwandelaars niet moet laten schrikken of wakker moet maken dus.
Hoe verder..
Qua ritme en dagindeling probeerde ik alles zo strak mogelijk in te delen: spelen, eten, slapen op een vaste tijd en ’s avonds liet ik I. uitgebreid badderen om hem zo rozig mogelijk te laten worden. Pillen en andere wondermiddeltjes heb ik niet uitgeprobeerd, want ook bij het CB werd me (helaas) verteld dat je hier écht niks aan kunt doen.
Uiteindelijk schoof ik elke nacht mijn bed maar in een hoek van de kamer en nam ik I. bij me. Nachten van twee tot drie uur slaap werden vaste prik en dat ik na verloop van tijd niet meer kon, is natuurlijk niet zo vreemd. Want elke nacht wel willen, maar niet ‘mogen’ doorslapen, is niet niks. Een baby kun je namelijk nog voeden of troosten als het (in de beginfase) wakker wordt, maar een kind met nachtangst moet je daarentegen gewoon laten uitrazen. En of je daar nu wel of niet naast ligt te slapen: wakker blijf je toch wel. Ik kan je oprecht niet uitleggen hoe dit voelt, maar dat het nu voorbij is, vind ik ontzettend fijn.
Mentaal en fysiek was ik namelijk een pudding. Alles deed pijn en was verkrampt. Mijn sociale leven stelde niks meer voor en uiteindelijk werd het creëren van rust en stilte zo’n obsessie, dat ik maandenlang ’s avonds geen tv durfde aan te zetten, geen muziek beluisterde, het toilet niet door kon trekken en bij het licht van een kaarsje stond te douchen. Deurstoppers waren mijn beste vrienden en elk weekend wenste ik thuiskomend uitgaanspubliek de ergste dingen toe, omdat ik deze mensen buiten gesprekken hoorde voeren. En toen het eenmaal november ’15 was geworden, kon je me helemaal afvoeren, want: #vuurwerk.
Uiteindelijk heeft de zwaarste periode zo’n vijf tot zes maanden geduurd en was het met de nachtangst gedaan toen ik een weekje op vakantie was geweest. Of het daar iets mee te maken heeft gehad, blijft natuurlijk een raadsel, maar fijn was het wel. ♥
Inmiddels ben ik een jaar verder en heb ik van de nachtangst niks meer vernomen. Natuurlijk gaat het slapen hier niet altijd van een leien dakje en word ik vaak met I. naast me wakker, maar zolang hij dan doorslaapt, vind ik het best. Ik vind mijn eigen nachtrust tegenwoordig net even belangrijker dan de pedagogisch correcte regels die ik mijn kind op zou moeten leggen. ;)
Ouders die dit probleem herkennen kan ik alleen maar veel sterkte toewensen. Het gaat – ja echt! – ooit weer voorbij. Doe alsjeblieft een beroep op familie en vrienden om allebei aan te sterken en wissel nachten desnoods met elkaar af. Investeer in een goed stel oordoppen en gun het elkaar om om en om op de logeerkamer te slapen (met die doppen in), want alleen uitgerust kun je er optimaal voor elkaar zijn.
Liefs Olga
Ik ben blij dat je het op papier hebt gezet, ik kende het niet en heb eigenlijk al geleerd tijdens de zwangerschap dat iedereen maar meningen heeft. Maar dat je eigenlijk geen eerlijke ervaringen kunt lezen. Dus een stukje van puur ervaring van jouw kant vind ik wel erg fijn!
Zo herkenbaar dit stukje. Goed dat je er over schrijft, heeft bij mij ook even geduurd voordat ik wist dat we met nachtangst te maken hadden. Het ergste vind ik dat ik Luc niet kan troosten, want dat maakt alles alleen maar erger. Dat niet troosten gaat echt tegen mijn mama-gevoel in!
En oh ja, die nachten zijn zwaar als je kind om de max 2 uren wakker wordt. Wat een aanslag op je eigen lijf ook. Fijn dat I er nu vanaf is! Luc straks ook. Het is een fase het is een fase.
Oh slaap. Hoe belangrijk, en wat besef je je dat pas als je het niet meer hebt! Mijn zoontje heeft geen nachtangst maar wel 2 jaar lang dramatisch geslapen. 3 keer per nacht eruit was heel normaal, en wij waren (zijn ;-)) nog met z’n 2e. Inmiddels slaapt hij door, en uit: tot wel half 9. Wat een feest. Ging ook van de 1 op de andere dag.